Pierwsze wydania i wydania naukowe lub krytyczne

W związku z postulatami, zgłaszanymi przez wydawców, zmiana ustawy z 9.6.2000 r. wprowadziła dwie nowe, chroniące ich kategorie praw pokrewnych, a mianowicie prawa do pierwszych wydań oraz prawa do wydań naukowych lub krytycznych.

Prawa do pierwszych wydań przysługują wydawcom, po raz pierwszy publikującym lub w inny sposób rozpowszechniającym utwór (Sejm nie przyjął poprawki Senatu, zmierzającej do ograniczenia tej przesłanki do przypadku pieiwszej publikacji danego dzieła przez wydawcą), którego czas ochrony już wygasł, a jego egzemplarze nie były jeszcze publicznie udostępniane. W skład tych nowych praw pokrewnych wchodzi wyłączne prawo do rozporządzania tego rodzaju utworem oraz korzystania z niego (w drodze udzielania licencji) na wszystkich połach eksploatacji (określonych w art. 50 ustawy) przez okres 25 lat od daty publikacji (por. art. 99* ustawy).