Zaprezentowany dwupodzial pól

Zaprezentowany dwupodzial pól eksploatacji wynika stąd, iż korzystanie z utworu, wkraczające w wyłączne uprawnienia autora, polega na powielaniu egzemplarzy dzieła i ich oferowaniu w różny sposób osobom trzecim, które z tego tytułu płacą stosowne wynagrodzenie. Ustawa chroni więc głównie te sfery eksploatacji utworów, które umożliwiają osiąganie zysku przez osobę wyłącznie uprawnioną. W myśl ostatniej nowelizacji proponuje się trójpodział pól eksploatacji, uwzględniający dodatkowo odrębność pól, związanych z obrotem egzemplarzami utworów. Nowym polem eksploatacji ma być wprowadzenie utworów do sieci Internetu.

Konsekwencją takiego podejścia jest wprowadzenie do systemu prawa autorskiego instytucji wyczerpania prawa (art. 51 ust. 2 ustawy po wejściu w życie nowelizacji będzie to ust. 1). Istotę jej stanowi zasada, iż po wprowadzeniu egzemplarza utworu do obrotu, np. w postaci jego sprzedaży (przeniesienia własności), dalszy obrót tym egzemplarzem nie narusza monopolu autorskiego, chyba że jego nowy dysponent chciałby korzystać z utworu wynajmując lub wydzierżawiając posiadany egzemplarz (według uchwalonej przez Sejm nowelizacji dzierżawę ma zastąpić użyczenie). Po kupieniu więc książki z utworem literackim możemy ją odsprzedać i podmiot majątkowych praw autorskich, np. określone wydawnictwo, nie może wysuwać z tego tytułu żadnych pretensji. Tym bardziej dozwolone jest zwykle korzystanie z utworu, do którego uzyskaliśmy dostęp, np. nabywając jego egzemplarz, ale kwestia ta wchodzi już w zakres tzw. dozwolonego użytku prywatnego (osobistego).