Zasady zwrotu kaucji

9. Zwrot kaucji złożonej na zabezpieczenie roszczenia sąd orzeka na wniosek wierzyciela, a nie z urzędu sąd powinien wysłuchać wierzyciela i dłużnika, może bowiem okazać się, że dłużnik wytoczył powództwo odszkodowawcze przewidziane w art. 746 § 1 k.p.c. Zwrot kaucji może nastąpić i przed upływem miesięcznego terminu przewidzianego w § 3, jeżeli dłużnik zrzekł się należnego mu od wierzyciela odszkodowania albo pierwszeństwa zaspokojenia z tej kaucji

i zgodził się na wydanie kaucji wierzycielowi. Zwrot kaucji wierzycielowi nie unicestwia roszczenia odszkodowawczego dłużnika z § 1 art. 746. Upływ mie-sięcznego terminu z § 3 art. 746 ma jedynie ten skutek, że wygasa pierwszeń-stwo zaspokojenia dłużnika z kaucji. Dłużnik jednak może wystąpić z powództ-wem odszkodowawczym i uzyskać ponowne zabezpieczenie na podstawie art. 730 § 1 k.p.c. przez zajęcie roszczenia wierzyciela o zwrot kaucji, ale już nie odzyskuje pierwszeństwa z art. 739 § 3 k.p.c., które utracił.

10. W postępowaniu z wniosku o uchylenie postanowienia zawierającego zarządzenie tymczasowe sąd może na podstawie art. 338 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. – na wniosek dłużnika orzec o zwrocie spełnionego lub wyeg-zekwowanego świadczenia oraz o przywróceniu stanu poprzedniego. Orzekając o tym, sąd powinien wziąć pod uwagę przepisy o nienależnym świadczeniu (E. Wengerek: w: Komentarz do k.p.c., s. 52).