Podmioty praw pokrewnych

Jeżeli chodzi o podmioty praw pokrewnych, to cechuje je większe zróżnicowanie w zestawieniu z podmiotami praw autorskich, co wynika z podziału przedmiotów tych praw (por. rozdział II 3). Ustawa wymienia wyraźnie czteiy kategorie osób wyłącznie uprawnionych z tytułu praw pokrewnych:

– 1) artystów wykonawców,

– 2) producentów fonogramów lub wideogramów,

– 3) organizacje radiowe lub telewizyjne,

– 4) wydawców, odpowiednio wydań pierwszych albo naukowych lub krytycznych.

Wyraźna odrębność wśród podmiotów praw pokrewnych

Wyraźną odrębność wśród podmiotów praw pokrewnych wykazują podmioty praw wykonawczych, których podstawową kategorią są artyści wykonawcy. Wynika to ze skonstruowania ich statusu prawnego na zasadach analogicznych do statusu twórców (por. art. 92 ustawy). Stan taki powoduje, iż większość uwag z pkt 1 niniejszego rozdziału, dotyczących domniemań twórczości, zagadnień współtwór- czości czy podmiotów praw autorskich w stosunkach pracowniczych, zachowuje swoją aktualność w przypadku rozpatrywania pozycji prawnej artystów wykonawców, dlatego też kwestie te nie będą tutaj ponownie omawiane.

Znacznie większą specyfiką w zestawieniu z podmiotami praw autorskich wyróżniają się natomiast podmioty pozostałych praw pokrewnych: 1) producenci fonogramów lub wideogramów, 2) organizacje radiowe i telewizyjne oraz 3) wydawcy, wyłącznie uprawnieni z tytułu nowych pokrewnych praw wydawniczych.