2. Zasadą jest, że czynności egzekucyjne dokonywane są przez komorników, natomiast sąd jako organ egzekucyjny wykonuje czynności w wypadkach wyra-źnie w kodeksie przewidzianych są to: a) postępowanie w wypadku zbiegu egzekucji sądowej z administracyjną (art. 773 k.p.c.), b) egzekucja wykonania czynności, którą także może wykonać inna osoba (art. 1049 k.p.c.), c) egzekucja wykonania czynności, której nie może wykonać inna osoba (art. 1050 k.p.c.), d) egzekucja zaniechania pewnej czynności lub nieprzeszkadzania czynności wierzyciela (art. 1051 k.p.c.), e) ustanawianie zarządu przy egzekucji z nieruchomości (art. 931 k.p.c.) i nadzór nad zarządcą

Pozostaje to w związku z większymi kwalifikacjami sędziów, od komorników bowiem nie wymaga się studiów prawniczych.

3. W postępowaniu egzekucyjnym sąd występuje w podwójnym charakterze, a mianowicie w określonym zakresie jako organ egzekucyjny oraz zawsze jako organ nadzorujący komornika. Artykuł 759 § 2 k.p.c. bowiem przyznaje sądowi prawo wydawania z urzędu komornikowi zarządzeń zzmierzających do zapewnienia należytego wykonania egzekucji oraz usuwania spostrzeżonych uchybień. Wykonując nadzór nad czynnościami komornika, sąd spełnia tę czynność bądź jako organ egzekucyjny, bądź jako sąd egzekucyjny.

Natomiast jeżeli czynność komornika jest już prawomocna, to powstaje wówczas pytanie, w jakich rodzajach spraw sąd może podjąć działania w ramach art. 759 § 2 k.p.c. Odpowiedź na nie zależy od tego, czy z prawomocną czynnością komornika łączy się powstanie skutków materialnopraw- nych czy też procesowych. Jeżeli powstały już skutki materialnoprawne w związku z prawomocnością czynności egzekucyjnych, zachodzi niemożność skutecznego wydawania przez sąd z urzędu omawianych zarządzeń. Niejednokrotnie bowiem dotyczą one praw nabytych przez osoby trzecie, tak że ingerencja sądu nie może ich naruszać.

3. Wskazanie przez wierzyciela we wniosku kilku sposobów egzekucji powinno oznaczać zastosowanie najmniej uciążliwego dla dłużnika. Uciążliwością dla dłużnika może być wskazanie wielu sposobów lub jednego sposobu, ale obejmującego wiele przedmiotów, gdy tymczasem jeden sposób lub egzekucja z jednego przedmiotu wystarcza na zaspokojenie wierzyciela. Gwarancję zasady stosowania wobec dłużnika najmniej uciążliwych sposobów egzekucji stwarza § 2 art. 799 k.p.c., który upoważnia dłużnika do wniesienia wniosku o zawieszenie egzekucji z tej części jego majątku, do której zbędnie skierowano egzekucję.

4. Przy tzw. upoważnieniu przemiennym (facultas alternativa), polegającym na tym, że dłużnik ma prawo zwolnić się od należnego wierzycielowi świadczenia przez wykonanie jednego ze świadczeń, art. 798 k.p.c. nie stosuje się.

5. Do zobowiązań ewentualnych polegających na tym, że dłużnik został zobowiązany do świadczenia głównego, z tym zastrzeżeniem, że jeżeli nie zostanie ono spełnione w określonym terminie lub gdyby okazało się nieściągalne, dłużnik zobowiązany będzie spełnić inne określone świadczenie, art. 798 k.p.c. nie ma także zastosowania. W postanowieniu z dnia 18 stycznia 1991 r., IV CZ 289/90, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że „jeżeli w tytule

Tytułami takimi są postanowienia wydane w postępowaniu nieprocesowym w sprawach, w których postępowanie może być wszczęte z urzędu, np. postanowienia sądu opiekuńczego (art. 570 k.p.c.), postanowienia dotyczące zabezpieczenia spadku i spisu inwentarza (art. 635 i 637 § 2 k.p.c.) natomiast w postępowaniu procesowym – wyroki, w których zasądzono alimenty (art. 1085 k.p.c.) w postępowaniu zabezpieczającym – postanowienia dotyczące alimentów (art. 753 § 1 i art. 754 k.p.c.), tytuły wykonawcze obejmujące grzywny, kary pieniężne, opłaty sądowe i koszty postępowania, które dołączane są do polecenia wszczęcia egzekucji wydanego przez sąd lub prokuratora.

§ 1 ust. 2 rozp. Min. Spraw, z dnia 2 sierpnia 1991 r. w sprawie sposobu prowadzenia egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania, jest prokurator, organ administracyjny zgłaszający żądanie wszczęcia egzekucji sądowej na podstawie administracyjnego tytułu wykonawczego oraz komornik (§ 6 rozp. w sprawie taksy za czynn. komorników).

4. Jeżeli egzekucja została wszczęta z urzędu lub na żądanie uprawnionego organu, komornik jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu wszelkich dochodzeń oraz do podjęcia innych niezbędnych czynności, które zapewniają szybką i skuteczną realizację roszczenia

Ponowne wydanie tytu�u wykonawczego jest dopuszczalne, gdy tytu� zosta� tak uszkodzony, �e u�ycie go sta�o si� niemo�liwe (J. Korzonek: Post�powanie egzekucyjne i zabezpieczaj�ce, s. 526). Tak samo dopuszczalne jest ��danie wydania ponownego tytu�u wykonawczego, gdy wierzyciel w og�le tytu�u nie otrzyma�, np. na skutek zagini�cia na poczcie (OSN 1961, poz. 281). Nie mo�e jednak domaga� si� skutecznie wydania ponownego tytu�u wykonawczego dlatego, �e otrzymany tytu� zniszczy� dobrowolnie, je�eli za� tytu� zniszczy� omy�kowo, zachodzi podstawa do ��dania wydania ponownego tytu�u (OSPiKA 1963, poz. 247).

4. W post�powaniu o ponowne wydanie tytu�u wykonawczego okoliczno��, �e wierzyciel nie wie, co si� sta�o z tytu�em wykonawczym, niekoniecznie musi �wiadczy� o tym, �e tytu� nie zosta� przeze� utracony. W�a�nie nie�wiadomo�� tego, co si� sta�o z posiadanym uprzednio dokumentem, jest jednym z przejaw�w jego utraty (postanowienie SN z dnia 8 grudnia 1977 rr., I CZ 132/77, OSNCP 1978, z. 9, poz. 1 64).

5. Art. 203 � 4 k.p.c. stosuje si� odpowiednio w post�powaniu egzekucyjnym. S�d wi�c powinien uzna� za niedopuszczalne cofni�cie wniosku o wydanie nowego tytu�u wykonawczego zamiast utraconego (art. 794 k.p.c.),

2. W klauzuli wykonalności wydanej w trybie art. 787 § 1 k.p.c. sąd stwierdza, że odpowiedzialność małżonka dłużnika ograniczona jest do „majątku objętego wspólnością majątkową” bez szczegółowego wymieniania przedmiotów majątkowych (postanowienie SN z dnia 11 czerwca 1969 r. II CZ 61/69, OSNCP 1970, z. 4, poz. 65). Wydanie postanowienia powinno poprzedzać wysłuchanie małżonka dłużnika.

Do tych ostatnich przesłanek należy zaliczyć badanie ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności z majątku wspólnego prowadzonego na wniosek małżonka dłużnika. Nie jest to jedyna droga do orzeczenia o ograniczeniu lub wyłączeniu odpowiedzialności z majątku wspólnego. Rozstrzygnięcie bowiem w tym zakresie może także nastą- pić w procesie (art. 319 k.p.c.) oraz w postępowaniu ze skargi na czynności komornika (art. 7671 § 1 k.p.c.).

H. Mądrzak: Przymusowe zaspokojenie wierzyciela z tytułu długu jednego z małżonków, Warszawa 1977, s. 91 odmienny pogląd K. Korzan: Zakres odpo-wiedzialności majątkiem wspólnym oraz powództwo ekscydencyjne jako środek obrony małżonka dłużnika. Pal. 1982, nr 4-5, s. 7 oraz tego autora: Zakres rozpoznania sprawy przez sąd w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika, NP 1979, nr 6, s. 66).

9. W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 13 maja 1987 r., III CZP 86/86 (OSNCP 1988, z. 1, poz. 3) Sąd Najwyższy ustalił następującą zasadę prawną: „Zajęciu ruchomości będących we władaniu (współwładaniu) dłużnika (art. 845 § 2 k.p.c.), wchodzących w skład majątku wspólnego dłużnika i jego małżonka, nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko dłużnikowi nie została nadana klauzula wykonalności także przeciwko jego małżonkowi (art. 787 § 1 k.p.c.)”.