W pierwszym wypadku opłaty kancelaryjne nie są zaliczane do składników kosztów postępowania egzekucyj-nego, gdyż postępowanie klauzulowe stanowi pomost między postępowaniem rozpoznawczym a postępowaniem egzekucyjnym, w drugim zaś wliczane są ewentualnie w koszty procesu, zwłaszcza wtedy, gdy wniesiony środek odwo-ławczy zostanie uwzględniony.

Od opłat kancelaryjnych należy odróżnić ryczałt kancelaryjny pobierany przez komornika na pokrycie kosztów prowadzenia biura.

Wyrazem tego stanowiska jest uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 27 listopada 1986 r., III CZP 40/86 (OSNCP 1987, z. 5-6, poz. 71), w której Sąd Najwyższy wyjaśnił, że dłużnik, przeciwko któremu wszczęta została egzekucja alimentów, mimo że dobrowolnie zaspokajał alimenty w terminie i wysokości określonej w tytule wykonawczym, może skutecznie – w drodze skargi – kwestionować czynności komornika w zakresie obciążenia go kosztami egzekucyjnymi (art. 767 i 770 k.p.c.).

Ad b. Żądanie, o którym mowa w art. 769 § 1 k.p.c., dotyczy szkód wyrządzonych przez komornika umyślnie lub przez niedbalstwo, a przesłanką jest wykazanie, że poszkodowany nie mógł w toku postępowania zapobiec szkodzie za pomocą środków przewidzianych w k.p.c., czyli za pomocą skargi na czynności komornika, zarzutów przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji (art. 767, 1028 k.p.c.), przy wykorzystaniu jeszcze zażalenia w razie niekorzystnego wyniku zaskarżenia czynności komornika mogą tu w rachubę jeszcze wchodzić powództwa przeciwegzekucyjne.

3. Żądanie naprawienia szkody przez komornika i Skarb Państwa nie jest uzależnione od wykazania, że przy wydaniu przez komornika orzeczenia lub zarządzenia nastąpiło naruszenie prawa ścigane w trybie postępowania karnego lub dyscyplinarnego oraz że wina komornika została stwierdzona wyrokiem karnym lub orzeczeniem dyscyplinarnym albo uznana przez organ przełożony nad komornikiem (art. 41 8 § 2 k.c.).

Z art. 7671 k.p.c. wynika, że sam fakt zajęcia ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego, mimo braku klauzuli wykonalności przeciwko mał-żonkowi dłużnika, nie stanowi podstawy unicestwienia tej czynności, chyba że czynność ta była proceduralnie niedopuszczalna z mocy art. 845 k.p.c. albo naruszała prawa małżonka dłużnika w świetle art. 41 § 2 i § 3 k.r.o. Gdyby bowiem brak klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika stanowił procesową niedopuszczalność zajęcia ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego, ustawodawca nie dopuściłby w art. 7671 k.p.c.

2. W razie stawiania oporu przez osobę wojskową komornik powinien zwrócić się o udzielenie mu pomocy do właściwego organu wojskowego, chyba że zwłoka w jej udzieleniu grozi udaremnieniem egzekucji. Według art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1 967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczy-pospolitej Polskiej (Dz.U. z 1992 r. Nr 4, poz. 1 6)

Temu celowi służy postępowanie o wyjawienie majątku (art. 913-920 k.p.c.), chyba że chodzi o sprawy alimentacyjne, w któ- rych komornik obowiązany jest z urzędu przeprowadzić dochodzenie w celu ustalenia zarobków i stanu majątkowego dłużnika oraz jego miejsca zamiesz-kania (art. 1086 § 1 k.p.c.). Strony i uczestnicy postępowania obowiązani są składać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody (art. 3 § 1 k.p.c.).

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego złożony telefonicznie nie wywo-łuje skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego (OSNCP 1967, z. 10, poz. 186). W. Siedlecki uznał tezę za trafną, wskazując na konie-czność sprostowania jej redakcji, gdyż art. 760 § 1 k.p.c. nie mówi o piśmie procesowym, lecz o formie pisemnej i ustnej składania oświadczenia i wniosków w postępowaniu egzekucyjnym, przy czym chodzi tu raczej o formę ustną,

Źródłem wiadomości sądu o nieprawidłowościach w czynnościach egzeku-cyjnych komornika mogą być: zażalenia ludności składane do prezesa sądu rejonowego, przy którym urzęduje komornik (§ 10 rozp. o komornikach) kontrole czynności egzekucyjnych dokonywane w wyniku tych zażaleń przez prezesa sądu rejonowego lub wyznaczonego przez niego sędziego i ustalenia, czy prowadzone są one prawidłowo i sprawnie oraz czy pobierane przez komornika należności odpowiadają przepisom (§ 41 rozp. o komornikach)

Inaczej W. Broniewicz: Glosa do postanowienia SN z dnia 19 marca 1969 r., I CZ 106/68, OSPiKA 1970, z. 6, s. 263 oraz glosa do postanowienia SN z dnia 10 listopada 1970 r„ II CZ 139/70, OSPiKA 1971, z. 10, s. 435. Por. także tego autora: W kwestii zarządzeń sądu w postępowaniu cywilnym, NP 1972, s. 11 28). Na przy-kład sąd zarządza wydanie dokumentów, jeżeli wierzyciel nie może ich uzyskać (art. 785 k.p.c.), wykonanie aresztu, zbadanie stanu zdrowia dłużnika, wobec którego miałby być wykonany areszt (art. 1057 § 1 i art. 1058 § 2 k.p.c.).

W uchwale z dnia 21 marca 1972 r„ III CZP 12/71 (OSNCP 1972, z. 10, poz. 173) ustalona została teza: „Jeżeli w postanowieniu orzekającym o dziale spadku lub o znie-sieniu współwłasności sąd na zgodny wniosek osób zainteresowanych przyznał należne spłaty w postaci dożywotnich świadczeń w naturze, to świadczenia te mogą być zabezpieczone przez wpis do księgi wieczystej (dział III).

Sprawami egzekucyjnymi w rozumieniu art. 758 k.p.c. nie są jedynie sprawy, które wart. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 1991 r. Nr 36, poz. 161 z późn. zm.) poddane zostały egzekucji administracyjnej należą tu także sprawy przekazane do egzekucji administracyjnej przepisami szczególnymi, a w tym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1985 r. w sprawie wykonania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 1986 r. Nr 1, poz. 4).

2. Sprawy egzekucyjne należą do właściwości sądów i urzędujących przy tych sądach komorników. W literaturze spotykamy się z pojęciem „inne organy egzekucyjne”, ddo których zalicza się organy policji, wojska, banki, dlatego że wykonują one niektóre czynności w postępowaniu egzekucyjnym (art. 765, 811,1086, 889-892 k.p.c.). Stanowisko to (E. Wengerek: Postępowanie egze-kucyjne w sprawach cywilnych. Warszawa 1961, s. 11, 13) nasuwa zastrzeżenia.