Na postanowienie sądu co do nadania klauzuli wykonalności przysługuje zażalenie.

§ 2. Termin do wniesienia zażalenia biegnie dla wierzyciela od daty wydania mu tytułu wykonawczego lub postanowienia odmownego, dla dłużnika – od daty doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji.

1. Paragraf 1 art. 795 określa dopuszczalność zażaleń na postanowienia sądu co do nadania klauzuli wykonalności. Chodzi tu o postanowienia, w których sąd nadał klauzulę wykonalności, jak i o takie, w których sąd odmówił jej nadania.

Klauzula wykonalności powinna zawierać stwierdzenie, że tytuł uprawnia do egzekucji, a w razie potrzeby oznaczać jej zakres. Brzmienie klauzuli wykonalności ustali rozporządzeniem Minister Sprawiedliwości.

§ 2. Jeżeli tytułem egzekucyjnym jest orzeczenie sądu, klauzulę umieszcza się na wypisie orzeczenia, czyniąc wzmiankę o jej wydaniu na oryginale orzeczenia. W innych wypadkach klauzulę umieszcza się na tytule egzekucyjnym przedstawionym przez strony.

§ 3. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie stronom oraz adminis-tracyjnemu organowi egzekucyjnemu.

1. Jeżeli do tego samego prawa lub rzeczy i przeciwko temu samemu dłużni-kowi skierowana jest egzekucja sądowa i administracyjna, zachodzi zbieg egze-kucji sądowej i administracyjnej. Do zbiegu egzekucji wymagane są dwa ele-menty występujące łącznie: zbieg podmiotów i przedmiotów. Brak jednego z tych elementów sprawi, że zbieg egzekucji nie będzie miał miejsca. Zbieg egzekucji administracyjnej z sądową więc polega na tym, że administracyjny organ egzekucyjny i komornik sądowy zajmują u tego samego dłużnika ten sam przedmiot lub prawo majątkowe. Kodeks postępowania cywilnego z 1932 r. ustanawiał zasadę prymatu egzekucji sądowej w przypadku zbiegu obu egzekucji (por. art. 7 dekretu z dnia 28 stycznia 1947 r. o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych – Dz.U. Nr 21, poz. 84 z późn. zm.). Natomiast obowiązujący k.p.c. z 1964 r. nie przyjął tej zasady, lecz wprowadził uprawnienia jurysdykcyjne sądu. Kwestia pierwszeństwa wszczęcia egzekucji czy dokonania już zajęcia nie ma żadnego znaczenia dla dalszego postępowania.

W celu zabezpieczenia roszczenia, którego dochodzić można w sądzie powszechnym lub przed sądem polubownym, sąd może wydać zarządzenie tymczasowe, jeżeli roszczenie jest wiarogodne, a brak zabezpieczenia mógłby wierzyciela pozbawić zaspokojenia. Wydanie zarządzenia tymczasowego jest dopuszczalne także w innych wypadkach, gdy jest to konieczne do zabezpieczenia wykonalności orzeczenia w spra-wie.

Bardzo istotna jest właściwość sądu, do którego wnosi się pozew. W przypadku naruszeń cywilnoprawnych właściwym jest sąd okręgowy. Będzie to sąd zwykły lub sąd gospodarczy. Właściwość sądu gospodarczego występuje w przypadku tzw. spraw gospodarczych, czyli spraw ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami – w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej oraz innych spraw, określonych w art. 479′ § 2 KPC. Sądy gospodarcze są w rzeczywistości odrębnymi wydziałami sądów okręgowych. Sądem cywilnym lub gospodarczym właściwym miejscowo będzie zasadniczo sąd okręgowy, w okręgu którego pozwany ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Poza czasowymi, drugiego rodzaju ograniczenia majątkowych praw autorskich dotyczą ich treści. Te treściowe ograniczenia można najogólniej określić jako licencje ustawowe, przeciwstawiając je licencjom umownym, ustanawianym nie z mocy ustawy, ale woli stron kontraktu, w tym – podmiotu praw autorskich, który dobrowolnie udostępnia znajdujący się w jego wyłącznym władztwie utwór.

Dlatego też ustawodawca przewidział zapobiegawczo mechanizmy, mające na celu rozwianie dwojakiego rodzaju wątpliwości:

– 1) kto może być uznany za twórcę przy braku jasności co do osoby wyłącznie upra-wnionej (por. art. 8 ust. 2 ustawy) oraz

– 2) co zrobić w sytuacji, gdy twórca pozostaje anonimowy (por. art. 8 ust. 3 ustawy).

Ad 1). Pomocne okazuje się ustawowe domniemanie autorstwa. Jeśli mianowicie kilka osób zgłasza roszczenia do jednego utworu, podając się za jego twórcę, domniemywa się, iż jest nim osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Pan X, będąc jednym z inicjatorów powołania nowego pisma ornitologicznego, zaproponował nadanie mu tytułu „Orle Gniazdo”, który to tytuł został przez jego współpracowników zaakceptowany i zaczął funkcjonować w praktyce jako oznaczenie wydawanego przez Stowarzyszenie Ornitologiczne Y miesięcznika środowiskowego. Po roku funkcjonowania pisma pan X zrezygnował z jego współredagowania, zwracając się do wydawcy z prośbą o dokonanie rozliczenia z tytułu posiadanych przez niego jako pomysłodawcę tytułu, a wykorzystywanych nadal w obrocie majątkowych praw autorskich.

Osobiste prawa autorskie zgrupowane zostały w art. 16 ustawy. Przepis ten nie zawiera pełnego ich katalogu. Ustawodawca zdecydował się bowiem na wyliczenie w nim praw osobistych przysługujących twórcom o charakterze najbardziej podstawowym, mających najszersze zastosowanie. Użycie w tekście powyższego przepisu zwrotu „w szczególności” ma sygnalizować, iż poza przywilejami wyraźnie w nim wskazanymi w grę wchodzić mogą także inne, osobiste uprawnienia.

Wyjątek w stosunku do powyżej omówionego, modelowego zakresu przejścia majątkowych praw autorskich na pracodawcę (poza odrębnym uregulowaniem statusu pracowniczych programów komputerowych – por. rozdział II 2.2.2.2), przewiduje art. 14 ustawy. Dotyczy on utworów naukowych, opracowywanych w instytucjach naukowych, takich jak np. Polska Akademia Nauk.

Pracodawcy, którym może być w tym przypadku wyłącznie tego typu placówka, przysługuje jedynie uprawnienie do pierwszeństwa opublikowania utworu naukowego pracownika (publikacja zakłada utrwalenie oraz zwielokrotnienie danego dzieła-por. art. 6 pkt 1 ustawy). Ustawowe upoważnienie dla pracodawcy zostało więc tutaj określone wprost, bez posługiwania się ogólnie sformułowanymi klauzulami celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Wpis jest opłatą którą trzeba wnieść w związku ze złożeniem pozwu, a więc wszczy-nając sprawę, czyli przed jej sądowym rozpoznaniem. Dopóki poszkodowany wpisu nie uiści, sąd w ogóle nie podejmie się rozpatrywania nie opłaconego powództwa.

Tymczasowość wpisu oznacza, iż kwota wpłacona przy wnoszeniu pozwu może ulec zmianie po wydaniu przez sąd rozstrzygnięcia. Tymczasowymi są wpisy we wszystkich sprawach o naruszenie dóbr osobistych oraz praw autorskich. Wynika stąd, że ustawodawca dopuszcza ustalenie takich nieostatecznych wpisów nawet wówczas, gdy chodzi o ochronę autorskich praw majątkowych.

Rozwiązanie takie decyduje jednak o korzystaniu w stosunku do praw pokrewnych przede wszystkim z ogólnych zasad dozwolonego użytku (art. 23, art. 34-35 ustawy). Stosowanie odpowiednie oznacza wszak, iż należy przy nim uwzględniać specyfikę praw pokrewnych w stosunku do praw autorskich. Z tego względu do majątkowych praw pokrewnych nie będą miały w praktyce zastosowania ograniczenia, dotyczące konkretnych przypadków rozpowszechniania utworów plastycznych, które to sytuacje nie mogą siłą rzeczy znaleźć odpowiednika w zakresie rozpowszechniania artystycznych wykonań, fonogramów, wideogramów lub nadań, jak również wydań pierwszych czy naukowych lub krytycznych (art. 32 ust. 1 i art. 33 pkt 3 ustawy).

Natomiast działalność w zakresie nadawania (emitowania) programów jest w tym miejscu o tyle oczywista, iż przedmiotem praw pokrewnych jest właściwie nie sam program, traktowany jako utwór audiowizualny, ale raczej jego nadanie (por. rozdział II 3.2.2), dlatego też wyemitowanie wyprodukowanego przez daną organizację programu jest warunkiem powstania na jej rzecz praw pokrewnych do danego nadania.